Mẹo phê bình con hiệu quả mà không gây tổn thương.

Việc phê bình trẻ có vẻ như là một việc rất nhỏ vì nó xảy ra hàng ngày, hàng giờ ở nhà, ở lớp nhưng thực tế lại không hề nhỏ chút nào bởi vì nó xảy ra thường xuyên như vậy nên bố mẹ hay thầy cô không hiểu tâm lý trẻ, làm sai phương pháp sẽ làm trẻ ấm ức, lâu dần tích tụ lại sẽ dẫn đến những ảnh hưởng tiêu cực đến trẻ sau này. Vậy làm sao để chúng ta có thể phê bình trẻ để chúng vui vẻ, thoái mái tiếp nhận mà không bị gây ra  phản ứng ngược? Sau đây New World Academy sẽ chia sẻ một số cách để giúp cha mẹ phê bình con đúng cách nhưng không gây tổn thương cho trẻ.

I – Hãy cho trẻ cơ hội giải thích trước khi phê bình.

Cho trẻ ít nhất một phút để giải thích động cơ hành động của mình. Bất kể lời giải thích đó đúng hay sai, nói thật hay nói dối. Con bạn đánh  nhau đôi khi đâu phải chúng hiếu chiến mà nguyên nhân sâu xa là chúng muốn bảo vệ bạn bè mình, con bạn mè nheo quấy khóc ở chỗ đông người do chúng khó chịu không thích có nhiều người chẳng hạn. Nhiều khi con bạn không hiểu nổi mình sai ở chỗ nào, tự nhiên bị bố mẹ mắng liền tủi thân khóc rất to. Hãy cho con bạn quyền được giải thích, biện hộ về hành động của mình để tránh mắng oan cho con và sau đó bạn có nổi giận cũng chưa muộn.

II – Cần biết việc gì nên phê bình việc gì không?

Nếu hành động của trẻ :

• Không nguy hiểm đến tính mạng.
• Không ảnh hưởng đến đạo đức.
• Không làm phiền những người xung quanh.

Thì cha/ mẹ đừng nên phê bình con. Hãy để con được tự do hoạt động thoải mái trong phạm vi của mình.

III – Phê bình con cần nhắc đi nhắc lại nhiều lần.

Nghe có vẻ kỳ quặc nhưng đúng là như thế. Não trẻ em còn ít nếp nhăn do những nơ-ron thần kinh chưa liên kết chặt chẽ với nhau nên mới có hiện tượng nói trước quên sau. Bạn cần nhắc đi nhắc lại nhiều lần một vấn đề trẻ mới nhớ được. Nhắc đi nhắc lại nhiều lần chứ không phải cằn nhằn, nhai đi nhai lại các bạn hãy nhớ và phân biệt rõ điều này. Lời phê bình góp ý của bố mẹ cần thật lòng mang tính xây dựng, không chỉ trích ác ý, giọng điệu bình thản, nhẹ nhàng không nên nhấn mạnh quá đối với những lỗi thông thường.

IV – Khen trước, chê sau.

Làm như thế con bạn sẽ tiếp thu sự phê bình của bạn hơn rất nhiều. Ví dụ: Bạn muốn nhắc con nhớ phải mời mọi người trước khi ăn sau bữa ăn bạn chỉ cần nói với con thế này: “Bin hôm nay ngoan quá, ăn xong còn biết tự động dọn bát đũa. Trước khi ăn mà con nhớ mời mọi người nữa thì càng đáng khen hơn. Ngày mai, Bin nhớ mời mọi người trước khi ăn con nhé!”
Con bạn sẽ không hề phụng phịu mà ngoan ngoãn vâng lời ngay cho mà xem. Bạn đừng nghĩ trẻ con thường ương bướng khó bảo thật ra tâm lý của trẻ con là luôn khao khát làm hài lòng người lớn cho nên khi bạn khen bé việc gì bé sẽ càng cố gắng chứng tỏ bản thân có khả năng làm việc đó để nhận được niềm vui trên khuôn mặt bạn. Đây là một đặc điểm bạn có thể nắm bắt và vận dụng trong quá trình giáo dục con.

V – Không phê bình con trước bữa ăn, nơi đông người.

Ăn uống là phải vui vẻ thoải mái không nên mang những chuyện không vui ra để nói trong bữa ăn, kỵ nhất là những việc khiển trách mắng mỏ. Có nhiều gia đình, cả nhà vừa dọn mâm cơm ra là bố mẹ cũng dọn sẵn một bộ mặt hằm hằm chỉ đợi con ngồi vào bàn là cao giọng dạy dỗ. Sau một thôi một hồi đứa con vừa cầm bát cơm lên là đặt bát cơm xuống lặng lẽ đi lên phòng chẳng thiết ăn uống nữa. Bạn không thể dạy con được khi dạ dày đứa trẻ trống rỗng còn đầu óc được lấp đầy bởi những lời mắng mỏ. Chắc chắn đứa trẻ sẽ không tiêu hóa nổi những lời giáo huấn của bố mẹ cho dù chúng có hay ho hoa mỹ đến mấy đi chăng nữa. Cho nên bạn hãy nhớ tuyệt đối đừng phê bình con trong bữa ăn, có chuyện gì cũng bình tĩnh đợi con ăn xong rồi hãy nói lúc đó mọi chuyện sẽ dễ giải quyết hơn nhiều.

Mặt khác, bạn cũng đừng phê bình con trước mặt đông người, đừng tranh thủ sức mạnh của đám đông để uy hiếp, dạy dỗ con  mình, đừng nghĩ làm như vậy con sẽ xấu hổ mà không dám tái phạm. Điều đó chỉ làm con bạn tổn thương mà thôi. Khi bạn chê con mình hư lắm, láo lắm, không dạy bảo được… trước mặt bạn bè, hàng xóm, họ hàng của đứa trẻ với hy vọng là con mình tốt lên thì bạn đã phạm một sai lầm lớn. Đừng ngạc nhiên nếu sau đó con bạn sẽ khép mình lại và xa lánh bố mẹ vì chúng nghĩ là bạn đang hạ thấp chúng, bêu rếu chúng. Nhất là với tuổi dậy thì ẩm ương thì càng khó để hàn gắn tình cảm. Muốn dạy dỗ phê bình con thì hãy mang về nhà dạy đừng dạy con ngoài đường, sự sĩ diện của đứa trẻ lớn hơn tưởng tượng của bạn nhiều.

Hy vọng đây là bài viết hữu ích sẽ giúp cho các bậc cha mẹ biết cách phê bình con vừa nhẹ nhàng mà không gây tổn thương!